Hani-people, dode hond en rood bier

Dankzij mijn lekkere trek, vult het boodschappenmandje zich eigenlijk als vanzelf. Heerlijke mozzarrella, seranoham, een brietje, wat toastjes en een flesje rose. Nu ga ik hier niet beschrijven hoe een gemiddelde supermarkt er in Nederland uitziet. Nee.... wel is de gedachte van Europese producten mij al meerdere malen door mijn hoofd geschoten. Wat zou een simpel bakje yoghurt of een boterham met hagelslag goed smaken. Vooral als je al wekenlang last hebt van je darmen, kunnen deze simpele dingen ineens van hoge gastronomische waarde zijn. Ik zou het echter toch moeten doen met de lokale Chinese lekkernijen: geplastificeerd zakje kippenvoetjes in saus, mierzoete broodjes, gebakken hondenkluifje. En verder zoveel waarvan ik de herkomst niet kan bepalen. Ik moet toegeven, nog nooit zijn we zo’n fan geweest van onze oude vertrouwde gele M.

Als we na 24 uur met de trein uit Shanghai aankomen in Guilin, besluiten we onze honger te stillen in een van de vele restaurants. Uiteraard ontwijken wij het toeristische gedeelte van de stad, en vinden al snel uit waar de ‘goede’ restaurants zich bevinden. Namelijk die met kooien gevuld met bamboeratten, eenden, slangen, schildpadden en konijntjes. Vissen dobberen nog wat rond in bakken met een minuscuul laagje water. Des te meer leven voor de ingang, hoe beter het restaurant, suggereren wij. Dus nemen we plaats, samen met een Duitse en Engelse backpacker, in een tentje met plastic tafelkleed en zoetsappige lovesongs op de achtergrond. Verderop zit een groepje luidruchtig dronken Chinezen. Wij bestellen een simpel kippetje met wat groenten. Verder niets bijzonders. Als we de straat weer op gaan, is de slachtpartij van deze lieve diertjes nog steeds in volle gang. Een op straat krioelende karper, vecht voor zijn leven. Tevergeefs. Het is binnen no-time gebeurd; dat wel. Dood geslagen op straat. Even verderop snakt een eend naar zijn laatste adem, voordat hij op het bord belandt van weer zo’n hongerige toerist. Echte liefde voor dieren kent men in China niet. Ik zou bijna vegetarier worden. De BigMac-meals zijn mij op dit moment echter te veel in waarde gestegen.

Zoals waarschijnlijk al blijkt uit onze verhalen, bestempelen wij de Chinezen als een apart volk. Help jullie liever niet herinneren aan de rochelende en spuwende chinezen uit mijn vorige verhaal. Goed, behalve dat dan, en dat werkelijk alles wat maar een beetje eetbaar is, gegeten wordt, gedragen Chinezen zich eigenlijk net als een stel opstandige pubers. Echt niet onaardig bedoeld overigens. Alles wat maar gek kan, gaat gek. Alles wat prachtig mooi is van origine, wordt wel weer iets van eigenwaarde aan toegevoegd. Het lijkt alsof de bevolking zich niet bewust is van de prachtige natuur en authentieke cultuur die het land rijk is. Ik refereer nu biijvoorbeeld aan ons bezoek aan een grot in Guilin, een van de grote trekpleisters. Omdat wij behalve een paar dagen willen bijkomen in de hoofdstad van de provincie, ook nog wel nieuwsgierig zijn naar wat deze stad zoal te bieden heeft, voegen wij ons bij een van de grote Chineze toeristische groepen. Een ervaring op zich. De grot is opgepimpt waar het maar kan. Met iedere voetstap die we zetten, springt er weer zo’n fel neon roze, geel of groen licht aan, en telkens weer weergalmen ‘ohhs’ en ‘ahhs’ in de rondte. Het geheel krijgt een kermisachtig tafereel. Niet te vergeten maken Chinezen werkelijk overal foto’s van; pozerend met een nepglimlach die van hier tot IJsland reikt. Uiteraard met hun hand omhoog fungerend als het peace-teken.

Net als iedere andere stad in China, wordt ook Guilin verlicht door een gloed van knipperende neon-lichten. Werklui planten plastic palmbomen langs de toeristenboulevard; dat wij natuurlijk ook prachtig vinden! We bewonderen deze pracht en praal, maar vinden rust in een van de vele massagesalons. Tijdens onze eerste reis door Azie waren we al verslaafd aan deze ontspannen activiteit. Omdat het uiteindelijk toch een prijzige hobby kan worden, hebben we het deze keer zo lang mogelijk uit proberen te stellen. Tot vanavond. Mijn voetjes moeten weer even wennen aan het gekietel. Af en toe trekt mijn voet zich opstandig terug van de zachte handen van deze giechelende Chineze jonge mevrouw. Maar dan lijk ik te ontspannen en vallen mijn ogen half lauwtjes naar beneden. Wat een verwennerij!

De lange afstanden die we telkens overbruggen en de overbevolkte grote steden die we tot nu toe te veel gezien hebben, maakt ons besluiten om vijf dagen heerlijk te relaxen in Yuangshou. We boeken een aantal nachten bij Guesthouse ‘Outside Inn’, gerund door een Zwitsers en Engels koppel. Finally: we’re on the countryside! We worden omsingeld door hoge pieken en dalen van gebergten, omringd door prachtige groene rijstvelden, net klaar voor de oogst. Tussen dit bijzondere landschap kabbelt een riviertje rustig voort; haar sereniteit wordt echter, niet veel verder van ons guesthouse, verstoord door groepen volwassen Chinezen die elkaar gillend nat spatten op de zogenaamde bamboorafts. Zoals ik al zei: het is een apart volk. Vanaf de fiets observeren we het gehele spektakel, maar gaan niet in op de vele aanbiedingen ‘Youuu! Bamboorrrrraft! – very cheap!’ We fietsen verder over een smal paadje en passeren vele kleine dorpjes, met af en toe een waterbuffel die de weg blokkeert. Inmiddels worden we al een half uur achtervolgd door een mevrouwtje met strooien hoedje, die ons telkens vriendelijke aanwijzingen geeft hoe te fietsen naar de Dragon Bridge. Immers, daar gaat iedere toerist heen. Wel handig, maar het zal vast wel weer niet voor niets zijn. We planten onze fietsen uiteindelijk naast de brug. En ja hoor, daar is mevrouw weer: ‘Bambooraft! You go!!!’ –'Sorry, we go to the market’, verontschuldigen we haar vriendelijk. Niet veel later als wij arriveren, staat mevrouwtje wederom pal achter ons. Wat moet ze nu weer!? In China ben je bijna verplicht overal voor te betalen. Een eigenschap waar we inmiddels flink van balen. Niets is voor niets. Uiteindelijk verdwijnen we tussen de menigte en de vele eetstalletjes en verliest mevrouwtje ons uit het oog.

Aangezien Yuangshou omgeven wordt door vele eeuwenoude pittoreske dorpjes, nemen we de volgende dag de bus naar het 1000-jaar oude XingPing, waar vandaag markt is. Van tenen knoflook, stapels geschilde gember en uit de kluit gewassen komkommers tot grote hompen vlees, kilo’s zakken rijst en vruchten in alle soorten
en maten. Het blijft een van onze favoriete bezigheden op reis: een bezoek aan de markt. Ook al kopen we zelden iets, de kleurrijke producten en bijzondere mensen geven je ogen de kost. We gaan verder XingPing in. Op zoek naar het oude gedeelte. Op een paar oud uitziende straatjes na, blijkt echter al snel dat de Chinese economie ook hier grip op het toerisme heeft gekregen. ‘You look here! Very good price for you!’ – de welbekende verkoopzin in Azie. De ene souvenierwinkel na de andere onttrekt zich aan ons oog. Toch jammer. Het uitzicht op de bekende Li-river maakt gelukkig veel goed. Ondanks het heiige weer, zien we de hoge karstpieken kilometers ver reiken. Omgeven door de rivier, uiteraard vol met bamboorafts en cruiseboten, wat we dan maar weer op de koop toe nemen.

Van Guilin nemen we de nachttrein naar Kunming, in de provincie Yunnan; wederom een grote stad met een paar miljoen inwoners. Het is het startpunt van het volgende deel van onze reis. Dat zou betekenen dat we van hier over land naar Tibet zouden reizen. Helaas heeft de regering besloten om de grensen de komende weken te sluiten en krijgen we geen permit. Misschien ook maar goed, want het zou een hele hap uit ons budget betekenen. Een trip door Tibet houdt namelijk in dat je alles met een gids moet doen; hij bepaalt welke plaatsen we wel en niet mogen bezoeken. Als toerist in Tibet mag je ook geen gebruikmaken van het openbaar vervoer. Alles bij elkaar, zijn we er niet al te rauwig om.

In het noordelijke deel van de provincie Yunnan vind je kleine oude Tibetaanse dorpjes, waar vrouwen nog in klederdracht lopen. Om deze sfeer te proeven, nemen we de nachtbus naar Shangri La. Nachtbussen in China zijn in een woord afschuwelijk! In een stinkende bus, waar Chinezen ongegeneerd een sigaret opsteken en rochelen in de prullenbakken (dat nog wel), moeten wij proberen een uiltje te knappen de komende dertien uur. Met onze lange benen proberen we een vorm aan te nemen in het te kleine bedje. Uiteraard zonder succes. Een verkrampt lichaam als gevolg. Goed, we zijn er. Shangri La ligt op 3300 meter hoogte. Ik weet niet of het door de vermoeiende busrit komt, of door de hoogte, maar ik heb me wel eens beter gevoeld. We zitten immers aan de voet van de Himalaya. Een mooi voorproefje op onze reis straks door Nepal. We strompelen over slechts honderd treden naar boven om een oude Tibetaanse tempel te bezoeken. Als we boven komen zijn we helemaal buiten adem. Het is zeker: de hoogte heeft effect op onze lichamen – beetje hoofdpijn erbij en we zijn compleet met de symptonen van lichte hoogteziekte.

Na drie dagen nemen we wat af in hoogte en reizen naar Lijiang. We slapen in een van de 700 guesthouses die de oude stad rijk is. Dat verklapt dat het leven van de 40.000 inwoners in the old town, ook hier om het toerisme draait. En dan vooral om de Chinese toeristen. Als we ’s avonds aankomen, gaan we op zoek naar een geschikt eettentje. We struinen de souvenierstraatjes af, horen gebonk van tientallen discotheken en passeren karaoketentjes. Niet normaal! Waar zijn we nu weer beland?! Dacht dat dit een mooie oude stad zou zijn. De volgende dag huren we twee fietsen en snellen ons uit de drukte naar een oud dorpje in de buurt: Baisha. We rijden door de rijst- en maisvelden waar boeren druk bezig zijn met hun oogst. Gelukkig bestaan er in China ook nog redelijk authentieke dorpjes die toegankelijk zijn voor toeristen.

Niet wetende dat Baisha het geboortedorp van Dr. Ho blijkt te zijn, wacht ik op consult van deze beroemde 81-jarige dokter. Michael Palin, Chris Zegers, Maxima en J.P zijn mij al voorgegaan. Ik wijs op mijn buik en vertel Dr. Ho dat ik al weken last heb van mijn darmen. ‘No baby, yet?’, vraagt hij. ‘Menstruation?’ No.... ‘Then, eat simple Chinese food. No pork.’ Hij controleert mijn hartslag, kijkt naar mijn tong en geeft mij een wijze knik. Vervolgens schept hij wat Chinese zandachtige kruiden in een papieren zakje en krabbelt iets in onleesbaar handschrift. Drie keer per dag, met heet water mengen, is het voorschrift. Als dank geef ik hem 100 yuan, aangezien je hem mag geven wat je wil. Terug in het guesthouse maak ik het mengsel aan en drink ik met tegenzin deze smerige substantie. Je zult het geloven of niet, sinds ik bij Dr. Ho ben geweest, ben ik genezen.

Nu ik me weer beter voel, maken we ons klaar voor het laatste deel van de trip. We nemen, gelukkig de laatste keer, de nachtbus terug naar Kunming en wachten daar vier uur op de volgende bus die ons naar de 1000-jaar oude rijstterrassen van Yuanyuang brengt. We slapen in het Photographers Guesthouse, dus we kunnen voldoende inspiratie opdoen. Onze wekker gaat absurt vroeg om 5:30 am. De mooiste foto’s van de rijstterrassen krijg je immers met zonsopgang.De zonnestralen breken langzaam door, maar de prachtige plaatjes die we op internet hebben gezien, krijgen we niet. De beste tijd om de rijstterrassen te fotograferen is als de velden nog onder water staan, van november tot april. De rijst is nu echter klaar voor de oogst, wat ook mooie beelden oplevert. Vrouwen die de rijst samenbinden en uitslaan, en vervolgens op de daken van hun huizen te drogen leggen. Het hele proces slaan wij de volgende dag gade als we een wandeling door onze ‘achtertuin’ maken. Het zijn hier voornamelijk de vrouwen die zich een slag in de rondte werken.

In dit deel van Yunnan leven de zogenaamde Hani people. Een minderheidsvolk dat ook woont in het noordelijke deel van Vietnam. Op de markt waar we ’s ochtends samen met de eigenaar van het guesthouse inkopen gaan doen, is het wederom een kleurrijk tafereel van producten en mensen. De Hani vrouwen dragen hun traditionele kleding, in alle kleuren van de regenboog. Prachtig om te zien. De eigenaar laat ons wat eigenaardige producten zien en noemt het allemaal ‘very delicious’. Terwijl wij proberen niet al te vies te kijken naar de krioelende maden op schaal, horen we iets verderop een blaffende hond, schreeuwend om zijn leven blijkt. Mike roept mij en als ik om kijk zie ik hoe het arme beest bewegingsloos op de grond ligt. ‘Very delicious’ hoor ik in de verte.

Gelukkig blijft er nog voldoende moois over om op deze markt te bewonderen. Een mooi moment om mijn schetsboek te pakken en de Hani people vast te leggen in een snelle schets. Natuurlijk trekt dat de aandacht, en een ouder dametje met diepe rimpels in haar gezicht gegroefd, glimlacht naar mij van oor tot oor. Rillingen. Het schetsboek fungeert als uitstekend middel om contact te leggen met de plaatselijke bevolking. Zo belandde ik de dag daarvoor op het dak van een schuurtje, geholpen door een vrouw die twee keer zo klein is als ik. Ik tekende hoe zij de strobalen overgooit naar haar man. Toen Mike even later aan kwam lopen, werd hij meteen uitgenodigd om mee te helpen. Daar stonden we dan als twee reuzen van westerlingen. Een fantastische ervaring!

Nog met de beelden van de minority people in ons achterhoofd, lopen we de volgende dag tussen overbevolkt Kunming. Juist op de dag dat dit land zich al 60 jaar People’s Republic of China kan noemen. Behalve dan dat we bier drinken in de kleur van de Chinese vlag, merk ik weinig van deze nationale feestdag. Terwijl ik vroeg onder de wol kruip, bevindt Mike zich daarentegen tussen de beschonken Chinezen op het dakterras van Guesthouse ‘The Hump’. Ook vandaag kennen de feestgangers geen grenzen en arme Mike beleeft een deja vu: staand tussen twee kotsende Chinezen, lees ik van zijn gezicht dat ook hij klaar is voor onze volgende trip: Nepal.

Tot dan!