Natuurschatten van Borneo's Sabah

Een nieuw jaar, een nieuwe stad. Beginnend met Kuala Lumpur, de hoofdstad van Maleisie. Binnen 150 jaar uitgegroeid tot een waar metropool. Ondanks de vernietiging van veel Portugees, Nederlands en Engels koloniale gebouwen, zijn er toch nog een aantal overeind gebleven. De walking tour uit de Lonely Planet brengt ons langs deze goed bewaarde koloniale wijken, waar tussen grote moskeeën en gebouwen met door de islam geïnspireerde architectuur uitprijken.

De moderne Petrona Towers torenen hoog boven de stad uit en behoren tot een van de hoogste gebouwen (451,9 meter) ter wereld. In de twin towers zit niet alleen het hoofdkantoor van het Maleisische nationale olie- en gasbedrijf de Petronas gehuisvest, ook kun je uren vertoeven in het kosmopolitische winkelcentrum op de eerste zes verdiepingen. Uiteindelijk weten we ons geld gelukkig goed in onze beursjes te houden, op essentiële producten als Starbucks koffie en nieuwe teenslippers na dan. In Little India word ik weer even herinnerd aan de starende blikken van de Indiers. En in China Town kunnen we weer ongegeneerd mensen bekijken vanaf een street food market. Als reizigers hebben je voeten het zwaar te verduren, dus trakteren we onszelf op een behandeling in de ‘Cute Fish Spa’. Je raadt het al: een voetmassage door honderden kleine visjes. Kietelen en lachen geblazen (zie foto).

Na deze special treatment, zijn we klaar voor de ongerepte natuur in Borneo. We pakken het vliegtuig inmiddels alsof het de trein is, toch is deze dertiende vlucht van de reis voor Mike weer een zenuwslopende ervaring. Zijn bijgeloof voor nummer dertien, helpt natuurlijk ook niet mee. Maar goed, we hebben het weer overleefd, en na bijna drie uur staan we op veilige grond in Sandakan, een havenstad in Oost Sabah. Grote containerschepen voeren producten met onder andere birds nests, palmolie, rubber, hout en copra de grote wateren op. Vanaf een fantastisch dakterras in Hotel Nak, hebben we een 360 graden uitzicht over dit karaktervolle stadje. Voor nog geen twee euro eten we in een lokaal restaurantje heerlijke copra roti en nasi goreng, en likken onze vingers erbij af. Tot nu toe ranken we de Maleisische keuken als een van de betere in Azie. Dus een waar feest voor ons eetliefhebbers! Ook al laten we de fish-head curry en frog porridge liever voor gezien.

Waarvoor kom je onder andere naar Borneo? Natuurlijk om orang-utans in het wild te spotten. We nemen ’s ochtends de bus naar het Sepilok Orang-Utan Rehabilitation Centre om op tijd te komen voor de voedertijd. Weesapen en gewonde orang-utans worden naar een afgezet gedeelte van het Kabili-Sepilok regenwoud gebracht. In dit centrum krijgen ze de juiste verzorging, met als uiteindelijke doel de mensapen weer terug te plaatsen. In totaal leven ongeveer honderd orang-utans in het centrum. Dat wil niet zeggen dat ze allemaal op komen dagen met voedertijd. Wij hadden geluk: ongeveer zes orang-utans en een macaque hadden wel zin in een banaantje of wat suikerriet. Vanaf een platform middenin het regenwoud, komen ze een voor een langs om een banaan uit de emmer te graaien. Het is een bijzonder tafereel en tientallen toeristen fotograferen de apen tot het moment dat de emmer leeg is en de laatste orang-utan zich terugtrekt hoog in de bomen. Een geweldig spektakel.

Twee dagen later aanschouwen we de orang-utans wederom, maar dan echt in het wild. Je bent immers niet in Borneo geweest als je niet het regenwoud intrekt. Een waar trekpleister voor de budget-backpacker is Uncle Tan’s Wildlife Camp in Sepilok. Omschreven als zeer basic accommodatie en de kans om met olifanten in het wild te zwemmen, laat ons geen seconde twijfelen. Drie dagen, twee nachten in de jungle.

Vastgesteld als de ‘Gift of Earth’ van Maleisie, vertrekken we met voldoende musquitoreppelent en hoge kaplaarsen, richting de oneindige en modderige Sungai Kinabatangan, met een lengte van 560 km, Sabah’s langste rivier. In een busje van Uncle Tan passeren we samen met wat andere backpackers, tientallen palmolie-plantages, voordat we de rivier bereiken. Door de aanleg van deze plantages, zijn helaas grote delen van het regenwoud gekapt, waardoor veel wildlife verdwenen is. Gelukkig zijn de wetlands en het rainforest inmiddels in handen van het Wereld Natuur Fonds.

Via een glibberig trappetje stappen we het bootje in en verkennen de rivieroevers. En ja hoor, na nog geen tien minuten zien we de zogenaamde neusaap, proboscis monkey genoemd welke alleen in Borneo voorkomt. Misschien een leuk weetje: deze aap wordt geassocieerd met Nederlanders omdat ze zo’n grote neus hebben. Dus pap, nu weten wij Bartmannen wie onze voorouderen zijn. ;-) Gelukkig valt de accommodatie van Uncle Tan ons alles mee. We slapen op een dun matrasje op de grond in een houten hutje op palen tussen de mangroven. De staf van het kamp is zo gek als een deur en ’s avonds dansen we op het ritme van de live music, het fictieve dak eraf, terwijl de jungle juice rijkelijk vloeit. Ondanks dat doe ik de eerste nacht bijna geen oog dicht en luister ik naar de non-stop oerwoudgeluiden, bang dat een spin door de gaten van het musquitonet zal kruipen.

Om 6:00 uur worden we gewekt, het is tijd voor de ochtendsafari. We gaan de rivier over op zoek naar wilde orang-utans en olifanten. Helaas zonder succes. Wel spotten we de nationale vogel van Borneo de hornbill, en zien we kingfishers af en aan vliegen. In de middag hijsen we ons in de kaplaarsen van uncle Tan, en banen we ons een weg door de modderige paden van het regenwoud. Ook deze keer geen olifant, maar wel grote spinnen en andere vreemdsoortigen waarvan ik de naam niet meer weet. Op de terugweg zien we een drie meter lange krokodil het water in schieten. Tijdens de avondsafari zien we vanaf de rivier een gigantische python op weg naar het water. Nog geen meter van de python vandaan, slaan we hem gade. Met een grote zaklamp varen we langzaam de rivier over en in de donkere gaten van het regenwoud, schuilen uilen, long-tailed macauques (aapjes) en slapende kleurrijke vogeltjes. Uiteraard sluiten we de avond af met de gebruikelijke jungle juice en hebben een crocodile-party met de staff.

Borneo is rijk aan zoveel natuurschatten dat je ogen en oren te kort komt. Nog met onze hoofden in het oerwoud, blazen we voor we het weten bubbels op de zeebodem van de Celebes Sea. Duikfanaten vanuit alle hoeken van de wereld, starten hun trip in het armoedige kustplaatsje Semporna waar tientallen duikscholen gevestigd zijn. De eilanden rondom Semporna zijn uitgeroepen tot beschermd gebied en de 325 km2 tropische wateren heten vanaf 2004 het Tun Sakaran Marine Park. Sipadan is een van de grootste trekpleisters, en uiteraard ook de duurste: je betaalt 100 euro om een duik te mogen maken in deze top-vijf-duiklocatie ter wereld. Aangezien wij nog in veel andere wateren zullen gaan duiken, kiezen we ervoor dit voor gezien te laten. En dankzij een tip van onze vrienden Ronald en Kim (dankjulliewel!), blijven we uiteindelijk vijf nachten bij Singamata Adventures. http://www.singamata.com/dive.html. Een resort op houten palen midden op het reef. Dit is onze basis voor de komende dagen. Behalve de perfecte locatie, is het ook super gezellig. Helemaal als ik een oud klasgenootje van de Havo tegenkom die vier maanden met zijn vriendin Jaqueline aan het reizen is. (super leuk om jullie hier ontmoet te hebben!!).

Ik maak uiteindelijk vijftien duiken op en rondom het marine park. Echt prachtig leven gezien. Van barracuda’s, lionfish, schildpadden en stonefish tot aan tientallen nudibranches (slakjes), prachtige koralen en voor mij nieuwsoortigen als de crododilefish en de freckled porcupinefish. Het is duidelijk: ik ben weer helemaal verslaafd!

We verlaten dit paradijselijke oord en vliegen van Tawau naar Kota Kinabulu. Tijd voor alweer het laatste deel van onze trip door het indrukwekkende, wonderschone Borneo.

Catch ya later!!!


PS: oma, gefeliciteerd met uw 88e verjaardag vandaag!!! Een hele gezellige dag van Mike en mij. En we toasten vanavond op u! Een dikke zoen van ons.